ใครคือตัวการที่ทำให้รถติดทั้ง ๆ ที่ไม่มีอุบัติเหตุซักหน่อย?

เคยเจอรถติดแบบค่อย ๆ กระดึ๊บไปเรื่อย ๆ แต่พอผ่านจุดนึงไปรถกลับวิ่งได้ฉิวทุกเลน โดยไม่เห็นมีรถเสียหรืออุบัติเหตุซักนิดเลยมั้ย?

รถติดแบบไม่มีปี่ไม่มีขลุ่ยนี้ เกิดขึ้นจากอะไร มาดูการทดลองกัน

การทดลองก็คือให้คนขับรถตามกันโดยวิ่งด้วยความเร็วคงที่ ฟังดูง่ายก็แค่ขับตาม ๆ กันไป

แต่พอขับ ๆ ไปกลับเกิดรถติด มีช่วงที่รถต้องชะลอหรือแม้กระทั่งหยุดเลยทีเดียว แล้วรถติดนี้ยังติดต่อ ๆ กันไปเป็นลูกโซ่ด้วย

รถติดแบบไม่มีปี่ไม่มีขลุ่ยนี้ ภาษาอังกฤษเรียกว่า phantom traffic jam มักเกิดเมื่อมีรถจำนวนมากในถนน เกิดจากการรบกวนกระแสจราจรเพียงเล็กน้อย ในการทดลองนี้คือการที่คนขับรถแต่ละคนไม่สามารถขับด้วยความเร็วเท่ากันเป๊ะ ๆ ได้

เมื่อคนหลังขับเร็วจนไปจี้ท้ายคันหน้า คันหลังก็ต้องเบรค คันหลังถัดไปก็อาจเบรคตาม ชะลอตัวช้าลงเป็นลูกโซ่

ในถนนจริง การรบกวนกระแสจราจรอาจเกิดได้จากหลายสาเหตุเช่น

• จู่ ๆ รถคันนึงก็ชะลอความเร็ว เช่นใจลอยหรือชะลอดูอะไรข้างทาง
• มีรถตัดหน้าเข้าร่วมทาง ทำให้รถหลังต้องชะลอ
• มีรถเปลี่ยนเลนตัดหน้า ทำให้รถหลังต้องชะลอ
• ฯลฯ

จากจุดเริ่มเล็ก ๆ นี้อาจขยายทำให้รถด้านหลังติดตาม ๆ กัน ยิ่งรถเยอะยิ่งกระจายความติดไปได้ไกล

แล้วทำยังไงถึงจะป้องกันไม่ให้เกิดรถติดแบบงง ๆ นี้ อ่านได้ที่นี่

Photo credits:
ภาพประกอบจากวีดีโอ