ในปัจจุบันเราจะเห็นครอบครัวพาเด็กเล็ก ๆ ออกนอกบ้านกันมากขึ้น นอกจากจะเพราะพ่อกับแม่อยากเที่ยวแล้ว อีกส่วนก็มาจากความสะดวกสบาย มาดูกันว่าการออกแบบห้องน้ำและอุปกรณ์ที่ช่วยอำนวยความสะดวกในห้องน้ำสำหรับเด็กเล็กมีอะไรบ้าง
เด็กแต่ละวัยใช้ห้องน้ำไม่เหมือนกัน
เริ่มแรกมาทำความเข้าใจก่อนว่าเด็กแต่ละวัยนั้นใช้ห้องน้ำไม่เหมือนกัน อุปกรณ์อำนวยความสะดวกที่เหมาะสมก็แตกต่างกันไปตามวัย
เริ่มจากเด็กแรกเกิดที่ยังต้องนอนให้ผู้ใหญ่เปลี่ยนผ้าอ้อมให้ ถ้ามีโต๊ะหรือถาดรองเปลี่ยนผ้าอ้อมที่มีความสูงพอเหมาะ ก็จะช่วยให้คนเปลี่ยนผ้าอ้อมยืนเปลี่ยนได้สะดวก สายรัดเด็กก็ช่วยเพิ่มความปลอดภัย ป้องกันเด็กที่เริ่มพลิกตัวได้พลิกหล่นจากโต๊ะหรือถาดรองเปลี่ยนผ้าอ้อม
นอกจากนี้ห้องน้ำควรกว้างพอให้รถเข็นเด็กเข้าไปได้ มีที่สำหรับผู้ปกครองวางกระเป๋าของใช้เด็กเพื่อหยิบผ้าอ้อม กระดาษเปียก ฯลฯ ได้สะดวก มีถังขยะอยู่ใกล้บริเวณที่เปลี่ยนผ้าอ้อม
เมื่อเด็กเริ่มยืนได้และใช้ผ้าอ้อมแบบกางเกงผ้าอ้อม การยืนเปลี่ยนผ้าอ้อมก็จะสะดวกมากกว่า แต่การยืนบนโต๊ะสูง ๆ ก็มีความเสี่ยงที่เด็กวัยนี้ที่เริ่มเดินหรือเคลื่อนไหวได้รวดเร็วจะคลานตกลงจากโต๊ะหรือถาดรองเปลี่ยนผ้าอ้อมที่อยู่สูง อุปกรณ์ที่เหมาะสมกว่าจึงเป็นแผ่นสำหรับยืน ให้เด็กถอดรองเท้าขึ้นไปยืนบนแผ่นรองนี้พร้อมกับจับราวจับเพื่อความมั่นคงขณะยกขาถอดกางเกงผ้าอ้อม ในขณะที่ผู้ปกครองย่อตัวลงข้าง ๆ ช่วยเปลี่ยนผ้าอ้อม ห้องน้ำที่มีแผ่นสำหรับยืนจึงต้องเผื่อพื้นที่สำหรับผู้ใหญ่ย่อตัวลงข้าง ๆ แผ่นสำหรับยืนนี้ด้วย
สำหรับเด็กที่โตขึ้นมาหน่อยพอนั่งโถชักโครกของผู้ใหญ่ได้โดยมีผู้ใหญ่ช่วยประคอง ห้องน้ำควรมีพื้นที่พอให้ผู้ใหญ่ย่อตัวด้านหน้าโถได้
โถชักโครกสำหรับเด็ก
ถ้าที่ไหนมีโถชักโครกสำหรับเด็ก รับรองได้ว่าเด็ก ๆ จะรู้สึกแฮปปี้มากที่ได้นั่งชักโครกด้วยตัวเองโดยที่ไม่ต้องมีผู้ใหญ่คอยช่วย อย่างไรก็ดี เนื่องจากเด็กแต่ละวัยมีสรีระที่ต่างกัน ความสูงจากพื้นถึงโถนั่งของชักโครกที่เหมาะสมจึงแตกต่างไปสำหรับเด็กแต่ละวัย ถ้าเตี้ยเกินไปก็จะนั่งไปสบาย ถ้าสูงเกินไปก็จะรู้สึกไม่มั่นคง สำหรับเด็กอายุ 1 – 2 ขวบ ระดับความสูงจากพื้นที่โถนั่ง (B ในภาพ) อยู่ที่ประมาณ 200 mm ±40 mm สำหรับเด็กอายุ 3 – 5 ปี อยู่ที่ 275 mm ±50 mm
รายละเอียดเล็ก ๆ น้อย ๆ เพื่อความปลอดภัย เช่น มีระยะห่างระหว่างฝารองนั่งชักโครกกับตัวชักโครก เพื่อกันฝารองนั่งหนีบนิ้วเด็ก
สำหรับโถปัสสาวะเด็กชาย ระยะจากพื้นถึงปากโถที่เหมาะสมกับเด็กแต่ละวัย (ระยะ A ในภาพ) เป็นดังนี้ 2 ขวบ 230 mm, 3 ขวบ 260 mm, 4 ขวบ 310 mm, 5 ชวบ 330 mm
นอกจากเด็กแล้ว ผู้ใหญ่ที่พาเด็กมาก็อยากเข้าห้องน้ำด้วย
ที่กล่าวไปเป็นการเข้าห้องน้ำของเด็กเล็กโดยมีผู้ใหญ่ช่วย ในมุมกลับกันก็มีโอกาสที่ผู้ใหญ่ที่พาเด็กเล็กมาด้วยต้องการเข้าห้องน้ำทำธุระส่วนตัว แน่นอนว่าเด็กเล็กขนาดนี้ไม่มีใครกล้าทิ้งเด็กให้รอด้านนอกห้องน้ำเป็นแน่ ห้องน้ำที่ดีจึงต้องคำนึงถึงผู้ใหญ่ที่พาเด็กวัยต่าง ๆ เข้าห้องน้ำด้วย
สำหรับเด็กเล็กที่อยู่ในรถเข็น ผู้ปกครองก็มักต้องพาลูกเข้าห้องน้ำที่กว้างพอสำหรับรถเข็นเด็กเข้าไปด้วย กรณีที่ไม่มีรถเข็นเด็ก เก้าอี้สำหรับเด็กนั่งรอก็เป็นสิ่งจำเป็น เก้าอี้สำหรับเด็กนั่งนี้ใช้ได้สำหรับเด็กอายุประมาณ 5 เดือน – 2 ขวบครึ่ง
ในการติดตั้งควรให้เก้าอี้เด็กอยู่ในระยะที่ผู้ปกครองเอื้อมถึงขณะตัวเองนั่งอยู่บนชักโครก บริเวณรอบเก้าอี้เด็กไม่มีสิ่งของที่สกปรกหรืออันตราย และเด็กต้องไม่เอื้อมถึงกลอนประตูห้องน้ำ เพื่อป้องกันเด็กเปิดกลอนประตูนั่นเอง
จะเห็นได้ว่า อุปกรณ์ในห้องน้ำที่ครอบครัวที่มีเด็กเล็กต้องการนั้นไม่ได้มีอะไรมากมายเลย สถานที่ไหนมีห้องน้ำตอบโจทย์การใช้งานก็จะช่วยดึงดูดให้พ่อแม่ผู้ปกครองอยากพาเด็ก ๆ ออกนอกบ้านมากยิ่งขึ้น
อ้างอิง
ภาพประกอบจาก